|
Motyw cierpienia występował w literaturze od starożytności, tak jak i cierpienie było elementem egzystencji człowieczej od zarania dziejów. Przyjmowało ono różne odmiany i wynikało z wielu przyczyn, niezmiennie jednak czyniąc życie człowieka nieznośnym, czasem nawet do tego stopnia, że cierpiący człowiek pragnął śmierci, by szybciej zaznać wytchnienia. Bywało jednak, że człowiek skazywał się na cierpienie dobrowolnie, aby poświęcić się dla innych ludzi. Problem ten jest więc złożony, a ja spróbuję dokonać jego charakterystyki na kilku przykładach.
Prawdopodobnie najstarszą w kulturze europejskiej opowieścią poruszającą ten temat, jest mit o tytanie Prometeuszu. Stworzył on ludzi z gliny, łez i ognia niebieskiego, a widząc, iż nowe istoty są słabe i bezbronne, otoczył je opieką i nauczył przydatnych do przetrwania rzeczy. Świadomie wystąpił przeciwko bogom Olimpu - po raz pierwszy kiedy skradł ogień, by podarować go ludziom i po raz drugi, kiedy przechytrzył Zeusa, sprawiając, że ludzie odtąd składać będą bogom w ofierze tłuszcz i kości zwierząt, zamiast mięsa. Tytan został ukarany bardzo surowo: przykuto go do skały Kaukazu i każdego dnia nadlatywał tam wygłodniały orzeł, który wyszarpywał wątrobę Prometeusza. Cierpienie opiekuna ludzkości było niewypowiedziane, ale przez swą nieśmiertelność było także wieczne – jego wątroba odrastała każdego dnia. Przeżywał więc cierpienie bez końca.
|
